ادعای خسارت (Claim)
وقوع خطر یا پیشامدی که موجب انجام تعهد مالی یا تعهد اساسی بیمه گر شود.

ارزش باز خریدی (Surrender Value)
در نوع ویژه ای از بیمه زندگی، چنانچه قبل از موعد پرداخت مزایا، بیمه نامه به عللی تداوم نیابد، کمتر از سرمایه ای که در بیمه نامه نوشته شده به بیمه گذار پرداخت می شود، که به آن سرمایه مخفف می گویند. سرمایه مخفف شامل همه بیمه های زندگی نمی شود.

استثنائات (Exclusions)
وقایعی که مشمول بیمه نمی شوند یا از تعهد بیمه گر خارج اند در اصطلاح بیمه، استثنائات بیمه ای نامیده می شوند.

الحاقیه (Endorsement)
نوشته ای است که به بیمه نامه ضمیمه می شود و جزو جدایی ناپذیر آن به حساب می آید. در واقع تغییراتی که بعدا در بیمه نامه به وجود می آید، معمولا از طریق صدور الحاقیه انجام می پذیرد.

بازرس خسارت (Loss Adjuster)

شخص مستقلی است که از شرکت بیمه دستمزد دریافت می کند و برای پاسخ به این پرسشها به بررسی می پردازد: آیا خسارت ادعا شده تحت پوشش بیمه است و مربوط به بیمه گذار شرکت بیمه؟ مقدار خسارت قابل پرداخت چقدر است؟

بیمه (Insurance)
بیمه عملی است که بموجب آن یک طرف (بیمه گذار) متعهد پرداخت مبلغی به نام حق بیمه می شود و طرف دیگر بیمه گر با قبول مجموعه خطرهایی طبق موازین آماری پرداخت خسارت را در صورت تحقق خطر بعهده می گیرد.

بیمه آتش سوزی (Fire Insurance)
تامین و جبران زیانهایی که بر اثر وقوع آتش سوزی به اموال و دارایی مورد بیمه وارد می شود.

بیمه اتکایی (Reinsurance)
عبارت است از قرارداد واگذاری که بموجب آن شرکت بیمه درصد یا قسمتی از خطرات مورد تعهد خود را بر اساس یک قرارداد اتکایی نزد یک یا چند شرکت بیمه اتکایی، بیمه کند.

بیمه اجباری (Compulsory Insurance)
هر یک از انواع بیمه که به حکم قانون لازم الاجرا باشد.

بیمه اموال (Property Insurance)

این نوع بیمه ها، اموال مشخصی را که ممکن است بر اثر حوادثی همچون آتش سوزی، طوفان یا دزدی زیان ببینند یا خراب شوند، تحت پوشش قرار می دهد.

بیمه باربری دریایی (Marine Insurance)
خسارت وارد شده به محموله وسایل حمل و نقل در هنگام بار گیری و تخلیه، با این بیمه تحت پوشش قرار می گیرد.

بیمه با سرمایه افزایشی (Increasing Term Insurance)
در این نوع بیمه نامه زندگی، سرمایه بیمه نامه با گذشت هر سال بر اساس درصد معینی از سرمایه اولیه افزایش می یابد. این بیمه نامه برای افرادی طراحی شده است که به دلیل افزایش سالیانه حقوق، توانایی پرداخت حق بیمه بیشتری دارند و ارزش زندگی آنان هم رو به افزایش است.

بیمه بدنه کشتی و هواپیما (Aviation and Marine Transport)
این بیمه خسارت وارد شده به کشتی و هواپیما را تحت پوشش قرار میدهد.

بیمه تمام خطر (All Risk Insurance)
در این نوع بیمه، تمامی موارد محتمل در وقوع خسارت تحت پوشش شرکت بیمه قرار می گیرد، بغیر از مواردی که در بیمه نامه استثنا تلقی شده است.

بیمه جامع (Comprehensive Insurance)
بیمه نامه ای است که مجموعه ای از خطرهای مشخص را تحت پوشش می گیرد.

بیمه جایگزینی کهنه با نو (New-for-old)
این پوشش برای مواردی است که شی صدمه دیده با شی نو جایگزین شود و بیمه گر هزینه استهلاک و استفاده از شی کهنه را از خسارت پرداختی کسر نکند.

بیمه زیان پولی (Pecuniary Loss)

این نوع بیمه هر نوع زیان مالی را که ممکن است به علت اختلال در فعالیت اقتصادی و وامهای رهنی اتفاق افتد تحت پوشش قرار میدهد.

بیمه ساختمان (Building Insurance)
بیمه نامه ای است که بنای خانه یا دیگر ساختمانها را در قبال خطرهای متعدد تحت پوشش قرار میدهد.

بیمه شده (Insured)
شخصی است که حیات یا سلامت او موضوع بیمه قرار میگیرد.

بیمه شکست ماشین آلات (Mechanical Breakdown Insurance)
پوشش هزینه خراب شدن ماشین آلات، اتومبیل و لوازم منزل، با این بیمه انجام میگیرد.

بیمه گذار (Policyholder)
شخصی که قرارداد بیمه را منعقد و پرداخت حق بیمه را تعهد میکند. در بیمه های اموال و مسئولیت بیمه گذار مشخص است، اما در بیمه های اشخاص گاهی بیمه گذار یک شخص یا یک موسسه است و بیمه شدگان، اشخاص دیگری میباشند.

بیمه گر (Insurer)
شرکت یا موسسه مجازی است که طبق قانون و مقررات مملکتی و ضوابط فنی به عملیات بیمه گری، یعنی قبول ریسک و تعهد جبران خسارت یا پرداخت سرمایه بیمه، اشتغال می ورزد.

بیمه مسئولیت (Liability Insurance)

در این نوع بیمه، شخص می تواند متناسب با حرفه و شغل خود مسئولیت خود را با خرید بیمه نامه مسئولیت تحت پوشش قرار دهد.

بیمه مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری (Motor Insurance)

این بیمه مسئولیتهای قانونی ناشی از استفاده از اتومبیل را که بر اثر زیان و خسارت به دیگر افراد وارد می شود، تحت پوشش قرار می دهد.

بیمه مسئولیت مدنی کارفرمایان (Employers Liability Insurance)

پوشش کارفرمایان در مقابل خسارتهایی که از طرف کارکنان اداری یا کارگران آنان در حین یا به مناسبت آن به اشخاص ثالث وارد شود.

بیمه مشترک (Co-insurance)

عبارت است از اجتماعی بین بیمه گر و بیمه گذار که بمنظور پوشش مورد بیمه، هر یک به نسبت معینی پس از احتساب کاستنی ها،  تقسیم ریسک می نمایند.

بیمه نامه (Policy)

سندی است که به امضای بیمه گر و بیمه گذار میرسد و تجلی و تظاهر قرارداد بیمه می باشد.

بیمه نامه مازاد (Loss of Excess Policy)

در این بیمه نامه، برای جلوگیری از افزایش هزینه های بیمه گر حداقلی از خسارت را بیمه گذار پرداخت می کند برای مثال، خسارتهای تا ده هزار تومان را بیمه گذار پرداخت می کند، ولی چنانچه خسارت بیشتر از این مقدار باشد، همه آن را بیمه گر پرداخت خواهد کرد.

بیمه نامه مسئولیت عمومی (Public Liability Policy)

مسئولیتهای قانونی که براثر وارد آمدن صدمه یا زیان غیر عمدی به دیگران ایجاد می شود، با این بیمه نامه تحت پوشش قرار می گیرد.

بیمه های بلند مدت (Long Term Insurances)

بیمه خطرهایی است که دامنه پوشش آنها در یک دوره بیشتر از یکسال است و حق بیمه آنها از ابتدا بر اساس دوره بلند مدت محاسبه می شود. این نوع قرار دادهای بیمه ای همانند بیمه های زندگی و پس انداز، منبع سرمایه گذاری ارائه می کنند.

بیمه وثیقه (رهن) (Mortgage Insurance Policy)

تضمین طلب یا وثیقه طلب یا سپرده برای اطمینان از وصول طلب. بیمه خود نوعی وثیقه است و بدهکار می تواند در برخی موارد بجای وثیقه ملکی بیمه نامه ای تهیه کند و به طلبکار خود بدهد.

پرداخت مشترک (Co-payment)

پرداخت قسمتی از هزینه های پزشکی، خدمات اورژانسی مورد نیاز افرادی که تحت پوشش بیمه درمانی گروهی می باشند.

پوشش بیمه ای (Cover)
تضمین و تامینی که بیمه گران در مقابل دریافت حق بیمه با صدور بیمه نامه در اختیار بیمه گذاران قرار می دهند.

تشدید خطر (Hazard)

به چیزی گفته می شود که شانس وقوع خسارت ناشی از بروز یک خطر معین را افزایش می دهد.

تخفیف عدم خسارت (No Claim Discount)

هنگامی که در یک دوره پوشش (بویژه در بیمه های اتومبیل) بیمه گذار خسارتی از بیمه گر نگرفته باشد، برای تجدید بیمه نامه در دوره بعد مقداری از حق بیمه بصورت تخفیف کاسته می شود.

تعهدات (Warranties)

اصول اساسی در قرارداد بیمه که در صورت تخلف یکی از طرفین، به زیان دیده این اجازه را می دهد که قرارداد مذکور را فسخ نماید.

تقصیر (Negligence)

تخلف از تعهدات قراردادی یا الزامات قانونی یا انجام ندادن تکلیفی که انسان در مقابل دیگران دارد و باید آن را با مراقبت و درستی انجام دهد.

تواتر خسارت (Frequency)

رابطه یا نسبت تعداد خسارتهای اعلام شده در یک مدت معین به تعداد خطرهای بیمه شده در همان مدت در یک رشته معین بیمه ای.

جانشینی (Subrogation)

در زمان تصفیه خسارت، بیمه گران با دریافت رسید خسارت از بیمه گذار جانشین او میشوند و بیمه گذار با امضای رسید خسارت، کلیه حقوق و دعاوی خود را علیه مقصر حادثه یا مسئول خسارت تا میزان خسارت دریافتی به بیمه گر واگذار می کند.

حادثه (Accident)

عبارت است از پیشامد ناگهانی و به نسبت شدیدی که در اثر عوامل خارجی بدون دخالت اراده بیمه گذار یا بیمه شده رخ دهد و موجب زیان بدنی یا مالی شود.

حادثه قهری، بلاهای آسمانی (Act of God)

حوادثی که ناشی از بلایای طبیعی بوده و کسی در وقوع آن دخیل نیست (مانند زلزله، سیل و طوفان).

حد (Limit)

حداکثر میزانی که در بیمه نامه برای تحت پوشش قرار دادن خطر تعهد شده است.

حد اعلای حسن نیت (Utmost Good Faith)

قرارداد بیمه مبتنی بر حسن نیت است بدین معنی که بیمه گران صداقت و حسن نیت بیمه گذاران را اساس کار خود قرار می دهند. به همین جهت شرکتهای بیمه بر اساس اظهار و اطلاعی که، بیمه گذاران در پیشنهادهای بیمه قید می کنند، اهمیت خطر و تعهد خود را تخمین میزنند.

حقایق مهم بازگوکردنی (Material Fact)

هر نوع اظهار و اطلاعی که بتواند در تعیین نرخ حق بیمه و تعهد خسارت توسط بیمه گر تاثیر گذار باشد.

حق بیمه (Premium)

مبلغی که بیمه گذار در مقابل تحصیل تامین بیمه ای یا تعهد جبران خسارت توسط بیمه گر، به او میپردازد.

حق بیمه سالیانه (Yearly Premium)

حق بیمه ای است که در پایان هر دوره بر اساس شرایطی که در بیمه نامه مشخص می شود پرداخت آن تکرار می شود.

حق بیمه مازاد (Loading)

بمعنای آن است که از بیمه گذار بعلت موقعیت ویژه بیشتر از (میانگین) رشته بیمه مربوط، حق بیمه دریافت شود.

خسارت بدنی (Bodily Injury)

زیانهای وارد به سلامتی یا حیات انسان مانند جرح، نقض عضو و از کارافتادگی دائم یا موقت – فوت بر اثر حادثه یا بیماری.

خسارت کلی (Write-off)

اتومبیل صدمه دیده ای که با تعمیر درست نشود یا هزینه تعمیر آن از ارزش قبل از تصادف بیشتر باشد.

خسارت مادی (Physical Damage)

اصطلاحی کلی که به خسارات عینی بر اشیا اطلاق می شود.

خطر (Peril)

عبارت است از واقعه ای که در زمان کم و بیش دور و نزدیک احتمال وقوع داشته باشد و بتوان درجه احتمال وقوع آن را پیش بینی کرد.

خطر (Risk)

خطر عبارت است از اتفاق یا پیشامد احتمالی که زمان وقوع آن نامعلوم بوده، تحقق آن بستگی به میل و اراده طرفهای قرارداد بیمه نداشته باشد.

خطرات اخلاقی (Moral Hazards)

شرایط روحی و خصوصیات افراد که احتمال وقوع خطر را بالا میبرد.

خطرهای بیمه ناپذیر (Uninsurable Risks)

وقایعی که از نظر فنی و قانونی نمی توان آنها را بیمه کرد و در جاییکه وقوع آنها اجتناب ناپذیر است مانند جنایت، خسارت عمدی و جریمه ها.

خود بیمه گی (Self Insurance)

موسسه ای که با تجمع و گردآوری سرمایه و منابع مالی خود کار مقابله با عواقب خطر ها یا جبران خسارتهای خود را به دوش می گیرد.

درآمد سرمایه گذاری (Investment Income)

درآمدی است که بیمه گر از محل سرمایه گذاری حق بیمه هایی بدست میاورد که هنوز صرف پرداخت خسارت نشده است.

دلال رسمی بیمه (Broker)

شخصی که به حرفه عرضه و فروش بیمه اشتغال دارد و به وکالت از طرف مشتریان خود ریسکهای قابل بیمه را نزدیک یک یا چند بیمه گر بیمه می کند.

ذینفع (Beneficiary)

شخص یا اشخاصی که بعنوان ذینفع از سرمایه بیمه یا مستمری یا غرامت بیمه توسط بیمه گذار در زمان حیات او تعیین میشوند و بیمه گر متعهد به اجرای این ترتیب است.

راهن (Mortgagor)

شخص وام گیرنده که بیمه نامه ای بعنوان وثیقه نزد مرتهن می گذارد.

ریسکهای خاص (Particular Risks)

متضمن خسارتهایی است که از وقایع انفرادی بوجود می آیند و بیشتر، افراد را تحت تاثیر قرار میدهند.

ریسکهای خالص (Pure Risks)

ریسکهایی هستند که احتمال خسارت یا عدم خسارت دارند، بنابراین خطرات طبیعی یا پیامدهای ناشی از اشتباهات انسانی معمولا فقط ریسکهای خالص هستند.

ریسکهای سوداگرانه (Speculative Risks)

وضعیتی را که در آن احتمال سود، زیان و عدم زیان باشد را توصیف میکنند، بنابراین جزو ریسکهای قابل بیمه نمی باشند.

ریسکهای عام (Fundamental Risks)

ریسکهای عام از پدیده های اقتصادی، اجتماعی، طبیعی، بهداشتی و یا سیاسی ایجاد میشوند. جنگ، زمین لرزه، بیماریهای گوناگون و رکود اقتصادی که به بیماری منجر می شود، نمونه هایی از ریسکهای عام هستند.

سرمایه تحت پوشش (Sum Insured)

ارزشی است که هر دارایی به آن مقدار بیمه شده و حداکثر مبلغی است که شرکت بیمه برای هر خسارت خواهد پرداخت. در بیمه زندگی مبلغی است که بیمه گر پرداخت آن را تضمین کرده و ممکن است سرمایه افزوده هم به آن اضافه شود.

سهم بیمه ای (Contribution)

بهای بیمه یا سهم بیمه گذار در بیمه شدن که بر خلاف حق بیمه حالت متغیر دارد. سهم بیمه بیشتر در شرکتهای بیمه تعاونی یا شرکتهای متقابل بیمه متداول است و هر عضو شرکت آن را می پذیرد.

شدت خسارت (Severity)

میزان خسارت نهایی وارده که یکی از معیارهای برآورد حق بیمه می باشد.

شرکتهای بیمه اختصاصی (Captive Insurance)

شرکتهایی هستند که معمولا موسسات بزرگ تاسیس میکنند و تامین مالی ریسکهای مربوط به آن موسسه را بر عهده دارند.

شرایط بیمه نامه (Conditions)

قسمتی از بیمه نامه است که در آن قواعدی مطرح میشود و بیمه گر و بیمه گذار باید آنها را رعایت کنند. برای نمونه بیمه گذار موظف است که از اموال تحت پوشش بیمه به خوبی مراقبت کند و وقوع حادثه را در اولین فرصت به اطلاع بیمه گذار برساند.

شرط تمدید (Renewable Term)

این شرط به بیمه گذار اختیار میدهد که بعد از دوره زمانی مشخصی، بدون نیاز به ارائه مدارک پزشکی بیشتر، بتواند دوره پوشش بیمه نامه خود را افزایش دهد، مشروط بر اینکه سن بیمه شده به بالاتر از ۶۵ سال نرسد.

شخص ثالث (Third Party)

شخصی غیر از بیمه گذار و بیمه گر است که در یک حادثه تحت پوشش بیمه خسارت می بیند.

علت بلافصل (Proximate Cause)

موثرترین علت در بین زنجیره ای از علتها که بصورت مستقل و بدون دخالت نیرویی دیگر موجب ایجاد خسارت می شود.

غرامت (Indemnity)

شامل مبلغی است که بیمه گر متعاقب یک خسارت به شخص ثالث زیان دیده میپردازد و هم شامل زیان و خسارتی است که به خود بیمه گذار به علت وقوع خطر وارد می شود و بیمه گر با دریافت حق بیمه متعهد پرداخت آن گردیده است.

فرم تقاضای بیمه (Application Form)

نوعی پرسشنامه است که در آن سوالاتی به منظور شناسایی بیمه گذار و شناخت مشخصات و موقعیت خطر مطرح شده است و بیمه گذار با پاسخ دادن به آنها بیمه گر را در ارزیابی خطر و تعیین نرخ حق بیمه و قبول بیمه یاری می کند.

کارمزد (Commission)

درصد یا قسمتی از حق بیمه که بابت فروش بیمه یا تصدی امور بیمه ای از طرف شرکت بیمه به واسطه های بیمه پرداخت می شود. درصد کارمزد بیمه بر حسب رشته های مختلف بیمه متفاوت است.

کاستنی (Deductible)

درصد یا قسمتی از خسارت که طبق شرایط بیمه نامه بعهده بیمه گذار است و بیمه گر نسبت به آن تعهدی ندارد مگر آنکه در مورد نوع و نحوه محاسبه آن توافق شده باشد.

کاهش ارزش (Value of Diminution)

نظریه ای که بر مبنای آن وسایط نقلیه پس از تصادف و تعمیر مقداری از ارزش خود را از دست می دهند.

مرتهن، وام دهنده (Mortgagee)

شخص وام دهنده است که میتواند از شخص بدهکار خود بیمه نامه ای به عنوان وثیقه دریافت کند و معادل وجهی باشد که او وام داده است.

مقدار حق بیمه (Premium level)

حق بیمه ای است که طبق شرایط بیمه نامه به بیمه گر پرداخت می شود.

مدیریت ریسک (Risk Management)

مدیریت ریسک شامل فرایندی است که طی آن با انتخاب تکنیکهای مناسب برای برخورد با ریسکهای خالص که شامل بیمه نیز می شود درگیر است و شامل ارزیابی ریسک، کنترل ریسک، تامین مالی ریسک، اجرا و مراقبت از آن می باشد.

موضوع بیمه ای (Subject Matter of Insurance)

آنچه موضوع بیمه یا موضوع قرارداد بیمه قرار میگیرد قبول خطر (تعهد جبران خسارت یا پرداخت سرمایه) است. بنابراین خطر را موضوع بیمه، وآنچه را که در مقابل خطر بیمه میشود را مورد بیمه می نامیم.

موعد پرداخت (Maturity)

تاریخی است که برای زمان پرداخت سرمایه بیمه های عمر و پس انداز توافق و تعیین شده و در آن هنگام سرمایه بیمه نامه و دیگر مزایای آن قابل پرداخت است.

نرخ (Rate)

قیمت بیمه نامه است که معمولا بصورت هزینه یک واحد پوشش بیان می شود برای مثال: ۱۰۰۰ ریال برای هر یک میلیون ریال سرمایه تحت پوشش.

نرخ تداوم (Persistency)

نرخی است که بر اساس آن بیمه گذاران بیمه نامه خود را نزد بیمه گر ادامه میدهند.

نرخ ترکیبی (Combined Ratio)

مجموع میزان نرخ زیان ونرخ هزینه و نرخ عدم ادعای خسارت بیمه گذار.

نرخ خسارت (Loss Ratio)

درصد خسارت نسبت به حق بیمه های مربوط به عملکرد سالی که این خسارتها در جریان آن اتفاق افتاده اند.

نفع قابل بیمه (Insurable Interest)

نوعی از نفع مالی بوده که فرد باید داشته باشد تا قانونا پوشش بیمه قابل اجرا داشته باشد.

نماینده بیمه (Agent)

شخصی است که برای یک شرکت بیمه، به فروش بیمه نامه اقدام میکند.

هزینه استهلاک (Betterment)

چنانچه بعد از حادثه و تعویض یا تغییر اموال آسیب دیده، بیمه گذار در وضعی بهتر از قبل از حادثه قرار گیرد، مبلغی از خسارتها بصورت هزینه استهلاک کسر می شود. این کار باعث جلوگیری از سو ءاستفاده از بیمه و ایجاد حوادث عمدی می شود.